Hoe eenzaam is het aan de top?

Eenzaamheid wordt gezien als een van de grootste uitdagingen van Amerikaanse presidenten en het lijkt erop dat hoe hoger je klimt in de corporate hiërarchie, de kans steeds groter wordt dat je last krijgt van Leadership Loneliness.

Als je op Google zoekt op Leadership Loneliness krijg je ruim 30,7 miljoen hits. Blijkbaar zijn we niet alleen in onze eenzaamheid en wordt het gezien als een belangrijke uitdaging voor managers. Hoe hoger je in een organisatie komt, hoe eenzamer het kan aanvoelen.

Harvard Business Review rapporteerde in 2012 dat in een recent onderzoek meer dan de helft van de CEO's gevoelens van eenzaamheid ervaart. Voor nieuwe CEO's liep het percentage zelfs op tot 70 procent.

Het lijkt tegenstrijdig, want leiders worden vaak omringd door mede bestuurders, toezichthouders, deskundige collega's.Toch ontbreekt er iets essentieels in dit contact. De verantwoordelijkheid van een rol waar veel moeilijke beslissingen moeten worden genomen - zonder supporters, mentoren of vrienden - creëert een gevoel van eenzaamheid dat weinigen van ons ooit ervaren.

Eenzaam of eenzaamheid

De meeste definities die we vinden gaan uit van een gevoel. Gemis aan contacten en verbondenheid met anderen, gevoel van leegte, je niet goed genoeg voelen.

Wanneer je je niet meer los kunt maken van deze – negatieve – gevoelens wordt het chronisch. Dit noemen we eenzaamheid. Het wordt op dat moment ook als een groot probleem ervaren.

Eigen definitie:

Eenzaamheid is een negatief gevoel van je alleen voelen, niet verbonden zijn met anderen gecombineerd met een negatief zelfbeeld. Dit gevoel heeft zowel mentale als fysieke uitingsvormen.

Eenzaamheid kenmerkt zich door gemis en teleurstelling

Eenzaamheid is een negatieve situatie, gekenmerkt door gemis en teleurstelling. Het is de uitkomst van een persoonlijke waardering van een situatie waarin iemand zijn bestaande relaties afweegt tegen zijn eigen wensen of verwachtingen ten aanzien van relaties. Eenzaamheid is dus een persoonlijke, subjectieve ervaring. Gevoelens van eenzaamheid hebben vooral betrekking op gebreken in de kwaliteit van relaties. Maar iemand kan zich ook eenzaam voelen doordat het aantal contacten lager is dan gewenst (Gierveld-de Jong & van Tilburg, 2007).

Er zijn twee soorten eenzaamheid (van Tilburg, 2007):

Emotionele eenzaamheid

Als iemand een sterk gemis ervaart van een intieme relatie, een emotioneel hechte band met een partner of vriend(in).

Sociale eenzaamheid

Als iemand betekenisvolle relaties mist met een bredere groep mensen zoals kennissen, collega’s, buurtgenoten of mensen met dezelfde belangstelling. Een intieme partnerrelatie kan sociale eenzaamheid niet opheffen.

Eenzaamheid is iets anders dan sociaal isolement. Eenzaamheid is een gevoel, sociaal isolement een situatie. Anders gezegd: er is wezenlijk verschil tussen alleen zijn, en je alleen voelen. Uit neuropsychologisch onderzoek naar eenzaamheid is duidelijk dat bij eenzaamheid hetzelfde hersengebied geactiveerd is als wanneer men fysieke pijn voelt. Blijkbaar gaat het niet zozeer om een wens tot het hebben van contacten, als wel om een basale behoefte aan verbondenheid.[2] Vandaar de definitie van Rijks (2014): eenzaamheid is het fysiek ervaren van een gebrek aan verbondenheid met anderen

Eenzaamheid is een gevoel

Een gevoel dat iedereen kent. Een gevoel van leegte. Een gevoel van niet -verbonden zijn met de anderen, met de wereld. Iedereen weet wat het is. Niet iedereen kan er goed mee omgaan. Om het heel precies te zeggen: eenzaamheid is het fysiek ervaren van een tekort aan verbondenheid met anderen. Fysiek, omdat je het in je lichaam voelt en het in je hersenen is te meten. Verbonden zijn met anderen heb je nodig. Het is een basisbehoefte, net als eten en drinken.

Wat er aan te doen?

Een gevoel van eenzaamheid kan een negatieve invloed hebben op jouw prestaties en effectiviteit, kan leiden tot burn-out en kan zowel jou als de mensen om je heen schade toebrengen. Het is belangrijk dat leiders zich realiseren dat zij hierin niet alleen staan en dat het helpt om hierover te praten.

Ga actief met dit gevoel aan de slag. Als je de essentie van eenzaamheid begrijpt, kun je de realiteit accepteren en er veel beter mee omgaan. Begin met te erkennen dat je eenzaam bent. Dit is de eerste stap om het probleem aan te pakken. De bron van eenzaamheid is voor iedereen anders en wordt getriggerd vanuit je onbewuste.

Eenzaamheid bestaat, maar er zijn manieren om hier veel beter mee om te gaan en de negatieve gevoelens op te lossen. Leid van binnenuit: iedereen ervaart soms eenzaamheid, de kunst is om ermee om te gaan en er als mens sterker van te worden.

Zoek daarom steun!

Feit is dat dit een onderdeel is waar veel leiders en ondernemers niet graag over praten. Maar wel een onderdeel waar je je leiderschap in kunt ontwikkelen. Als executive coaches hebben wij toegang tot deze zorgen en kwesties die zelden openlijk worden besproken. Eenzaamheid in leiderschap is reëel en veroorzaakt aanzienlijke moeilijkheden en isolatie voor degenen die het ervaren. Door er op onbewust niveau aan te werken is dit vaak negatieve gevoel, om te zetten in een sterkte.

Een van de kenmerken van succesvolle leiders is weten wanneer ze hulp moeten zoeken. Bel een oude mentor op of ga in gesprek met een leiderschapscoach of een vertrouwenspersoon, maar zoek iemand die je kan helpen perspectief te krijgen, prioriteiten op één lijn te brengen en gevoel van eenzaamheid op te lossen. Want, hoe helpt het jou en jouw omgeving om er mee rond te blijven lopen?